In deze drukke en snel veranderende tijd blijven we als mensen maar doorgaan. Het gevaar hierbij is dat het ons na een tijdje te veel wordt, maar we niet weten hoe we dit patroon kunnen doorbreken. Grenzen aangeven speelt hier een hele grote rol in. Door grenzen te stellen, op zowel persoonlijk als professioneel vlak, kunnen we duidelijk maken wat onze behoeften, waarden en limieten zijn. Anderen kunnen immers niet weten wanneer je jouw grens bereikt hebt. Daarom is het belangrijk dat je zelf je grenzen kunt aangeven om zo te voorkomen dat je jezelf voorbijgaat. Maar wat is grenzen aangeven precies en hoe doe je dit? Wij vertellen je er alles over in deze blog.
Het belang van grenzen stellen
Grenzen stellen is van groot belang, omdat je hiermee zelfrespect en zelfzorg waarborgt. Het helpt je om je energie, tijd en emotioneel welzijn te beschermen. Door ze effectief te communiceren, voorkom je dat anderen onbewust of bewust je limieten overschrijden. Dit zou namelijk kunnen leiden tot stress, wrok en uitputting. Door zelf je grenzen te stellen zorg je ervoor dat je veerkrachtiger wordt en bepaalde situaties in je leven veel beter aankunt.
Daarnaast heeft ‘grenzen aangeven’ echter meerdere gezichten. Soms is het juist een copings mechanisme om niet meer met pijn om te hoeven gaan. “Als ik mijn grenzen leer aan te geven, dan komt alles goed.” Een gedachtegang om alles in één keer op te kunnen lossen – dat hoop je op dat moment dan.
Ook is het een middel om de confrontatie te vermijden. “Ik geef nu toch mijn grens aan.” Is dit inderdaad je grens aangeven of heeft het toch (onbewust) een andere achterliggende betekenis.
Complexiteit van grenzen aangeven
Doordat ‘grenzen aangeven’ op verschillende manieren ingezet kan worden, is het des te belangrijk om te achterhalen waar het vandaan komt. Ook al is de hulpvraag (“grenzen aangeven”) duidelijk, om echt tot verandering te komen is het antwoord complex. Het enkel aanleren van vaardigheden om grenzen aan te geven is veelal een korte termijn oplossing. Het begrijpen van het daadwerkelijke gedrag achter de hulpvraag kan daarom tot duurzame verandering leiden. Vragen die dit proces kunnen verhelderen zijn:
- Waarom lukt het niet?
- Wanneer merkte je dat het niet meer lukte?
- Is het gedrag nog steeds functioneel om juist geen grenzen aan te geven?
Het stellen van grenzen lijkt misschien eenvoudig, maar de realiteit is vaak complex. Het is cruciaal om je spanningen en gedrag te (h)erkennen, en om een verbinding te maken met jezelf en je uitdagingen.
Grenzen aangeven op werk
Niet alleen op persoonlijk vlak, maar ook zeker op professioneel vlak is het belangrijk om je grenzen te bewaken. Grenzen aangeven op werk zorgt ervoor dat je de balans kunt bewaren tussen werk en privéleven. Daarnaast helpt het om een burn-out te voorkomen. Grenzen aangeven zorgt ervoor dat je je taken effectief kunt uitvoeren zonder overweldigd te raken door extra verantwoordelijkheden of taken die niet bij jouw functie horen. Zo kun jij je concentreren op de taken en werkzaamheden waar je voor bent aangenomen en waar je blij van wordt. Daarnaast weten je collega's wat ze wel en niet aan je kunnen vragen. Duidelijke communicatie is namelijk erg belangrijk binnen een team.

Grenzen stellen voorbeelden
Soms kan het lastig zijn om grenzen te stellen op werk. Je wil immers niet te veel vragen, omdat je dan andere mensen binnen het team wellicht te veel belast. Om je op weg te helpen, hebben we een paar grenzen stellen voorbeelden opgesteld voor je:
- Het weigeren van overwerk zonder voorafgaande kennisgeving.
- Aangeven dat je niet beschikbaar bent voor gesprekken of berichten buiten werkuren.
- Eerlijk aangeven dat je genoeg werk hebt en dat extra project er momenteel niet bij kunt nemen. Of, als je weet dat het wel kan, maar niet alleen, aangeven dat je dit project dan graag samen met een andere collega oppakt.
- Het niet tolereren van respectloos gedrag.
- Het bewaken van je persoonlijke ruimte.
Grenzen aangeven oefeningen
Er zijn verschillende technieken die kunnen helpen bij het succesvol leren grenzen aangeven op werk. Een aantal makkelijke grenzen aangeven oefeningen zijn:
- Het vragen om bedenktijd alvorens toe te zeggen op een taak
- 'Nee' zeggen als standaardreactie totdat je meer informatie hebt
- Het maken van een realistische takenlijst om overzicht te houden op wat haalbaar is
Door deze eenvoudige oefeningen te doen kun je leren je prettig te voelen bij het stellen van grenzen. Dit maakt het uiteindelijk ook makkelijker om je grenzen te bewaken in de toekomst en jezelf niet voorbij te gaan. Daar heb je niet alleen zelf baat bij, maar ook de mensen om je heen zullen dit kunnen waarderen. Zo weten ze immers wat ze van je kunnen verwachten en durven ze op je te vertrouwen.
Effectief grenzen leren stellen met bokstherapie
Eerder ondervonden we de complexiteit van grenzen leren aangeven; het is een proces dat diepgaand begrip en zelfreflectie vereist. Om het gedrag en de vaardigheden beter te (h)erkennen is bokstherapie een uitstekend middel. Bokstherapie kan helpen bij het opbouwen van zelfvertrouwen, het versterken van de lichaamshouding en het verbeteren van assertiviteit. Door fysiek je grenzen te verkennen en te verdedigen in een gecontroleerde omgeving, kun je leren hoe je deze vaardigheden kunt vertalen naar alledaagse situaties. Je kunt meteen aan de slag met grenzen aangeven oefeningen, die je zowel op je werk als in je privéleven kunt toepassen. Vaak is het ook mogelijk om er een teambuilding activiteit van te maken. Zo kunnen jullie als team samen werken aan betere communicatie, veerkrachtiger worden én grenzen aangeven op het werk.
5 tips om je grenzen te bewaken
Je eigen grenzen bewaken kan op veel verschillende manieren. Wij geven je nog een paar tips die je hopelijk gaan helpen bij het grenzen aangeven:
- Ken en begrijp je eigen grenzen: voordat je grenzen kunt stellen en handhaven, moet je duidelijk weten wat ze zijn. Dit vereist zelfreflectie en eerlijkheid over je waarden, behoeften en wat je wel en niet kunt tolereren. Zodra je dit begrijpt, wordt het makkelijker om ze te communiceren en te handhaven.
- Communiceer je grenzen duidelijk en op voorhand: wees proactief in het communiceren van je grenzen, vooral op werk. Wacht niet tot ze worden overschreden. Door duidelijk en op voorhand te communiceren, vermijd je misverstanden en stel je anderen in staat om rekening te houden met jouw behoeften.
- Leer nee te zeggen: 'nee' zeggen is een krachtig instrument in het bewaken van je grenzen. Het hoeft niet negatief of confronterend te zijn; het kan respectvol en assertief. Oefen met manieren om nee te zeggen die passen bij de situatie en bij wie jij bent.
- Maak gebruik van digitale hulpmiddelen: stel e-mailalerts in op 'niet storen' buiten werktijden, gebruik agenda's om je beschikbaarheid te communiceren en wees duidelijk over je reactietijden. Dit helpt om verwachtingen te beheren en je tijd effectief te beschermen.
- Bewaak je persoonlijke tijd: zorg dat je werk en privéleven gescheiden houdt door duidelijke grenzen te stellen voor werk gerelateerde communicatie en taken. Bepaal bijvoorbeeld tijden waarop je niet bereikbaar bent voor werk en houd je hier ook aan. Dit is vooral belangrijk als je thuis werkt, omdat hier de grenzen tussen werk en privé makkelijk kunnen vervagen.
Het is dus duidelijk dat grenzen aangeven van groot belang is voor je eigen welzijn. Natuurlijk zit het in onze natuur om het goed te willen doen, maar het blijft belangrijk om eerst aan jezelf te denken. Zo kun je uiteindelijk meer betekenen voor een ander. Veel succes!
Vond je deze blog interessant? Lees dan ook eens onze blog over omgaan met teleurstellingen.